Legitieme portie

In mijn praktijk zie ik ze regelmatig: testamenten waarin een kind door een ouder wordt onterfd.

Legitieme portie

Soms komt dit voor het betreffende kind als een complete verrassing, soms ziet hij of zij het al aankomen en soms is het hem of haar voor overlijden zelfs al medegedeeld. Hoe het onterfde kind er ook achter komt, onterfd worden, geeft eigenlijk altijd een gevoel van onderwaardering en leidt vaak tot boosheid en frustratie.

Bovendien betekent ‘onterven’ in Nederland niet dat het betreffende kind nergens meer recht op heeft.  Naar Nederlands (erf)recht kan een kind niet volledig onterfd worden. Ook als zij door hun ouder(s) zijn onterfd hebben zij recht op een minimaal deel (de legitieme portie) van het vermogen van hun overleden ouder(s).

Om dit minimale deel, de legitieme portie, te ontvangen, moet het betreffende kind hier wel aanspraak op maken en deze aanspraak moet hij of zij doen binnen vijf jaar na het overlijden van de ontervende ouder. Ook als het kind niet op de hoogte is van het overlijden van de ontervende ouder, geldt de termijn van vijf jaar.  Maakt het kind niet binnen deze vijfjaarstermijn aanspraak op zijn of haar legitieme portie, dan krijgt hij of zij niets.

Maakt het onterfde kind wel binnen vijf jaar na overlijden van de betreffende ouder aanspraak op zijn of haar legitieme, dan moet deze berekend worden. En dat kan lastiger zijn dan het lijkt.

De legitieme portie hoeft namelijk niet gelijk te zijn aan het vermogen dat er bij het overlijden van de ouder nog was. Bij het berekenen van de legitieme moet er namelijk ook rekening gehouden worden met giften. Zowel met de giften die de overleden ouder in het verleden aan het onterfde kind heeft gedaan, maar ook met giften welke de overleden ouder aan anderen dan het onterfde kind heeft gedaan. Bijvoorbeeld aan diens broer(s) en/of zus(sen).

Het geschonken bedrag wordt opgeteld bij het saldo dat er bij het overlijden van de ontervende ouder nog was. Vervolgens wordt dit (vaak) hogere bedrag gedeeld door het aantal wettelijke erfgenamen. Vaak zijn dit alle kinderen en als hij of zij nog leeft ook de echtgenoot of echtgenote van de overleden ouder.

Aan het onterfde kind komt vervolgens de helft van het zo berekende bedrag toe.

Als het onterfde kind in het verleden al van zijn of haar overleden ouder giften heeft ontvangen, welke bij de berekening van zijn of haar legitieme zijn meegenomen, kan het echter best zijn dat het kind uit de nalatenschap van de overledene (na onterving) toch echt niets meer krijgt. En dat er per saldo dus toch sprake is van een (soort van) echte onterving.

Het bedrag waarop het onterfde kind namelijk recht heeft (zijn of haar legitieme portie) moet nadat deze is berekend, verminderd worden met de gift(en) welke hij of zij vóór het overlijden van de betreffende ouder van die ouder heeft ontvangen. En als deze giften gelijk waren aan of hoger waren dan het bedrag waarop het betreffende kind uit hoofde van zijn legitieme portie recht heeft, ontvangt hij of zij per saldo uit de nalatenschap toch niets.

Voor zowel het onterfde kind dat aanspraak heeft gemaakt op zijn of haar legitieme portie, als voor de wel ervende kinderen of derden is het dus van belang dat de legitieme portie goed wordt berekend. Voor het onterfde kind is het van belang omdat hij of zij op die wijze (mogelijk) toch nog een geldbedrag uit de nalatenschap van zijn of haar overleden ouder ontvangt. Voor de erfgenamen is een goede berekening van belang omdat het goed berekenen van de legitieme portie, rekening houdende met gedane/ontvangen giften, mogelijk betekent dat zij hun onterfde broer/zus/derde toch niets meer hoeven te betalen.

Ben jij onterfd of ben je erfgenaam in een nalatenschap waarin één (of meer) van de kinderen van de overledene is/zijn onterfd en wil jij de legitieme goed berekend hebben of hier meer informatie over willen ontvangen? Neem dan gerust contact met mij of één van mijn collega’s op, die gespecialiseerd zijn in erfrecht. Wij helpen je graag verder.

 

Iedere woensdag

Kosteloos ontslagspreekuur

Voor werknemers

Iedere donderdag

Kosteloos scheidingsspreekuur

Voor iedereen

Het laatste nieuws direct ontvangen?

Blijf op de hoogte van nieuwe artikelen.

Aangesloten bij / partners

Nova
Claassen Advocaten