Verwerp je een erfenis dan ben je niet verantwoordelijk voor de nalatenschap. En ook niet betrokken bij de afhandeling van de erfenis. Je ontvangt niets, maar je ben ook niet aansprakelijk voor eventuele schulden.
Bij het aanvaarden van de nalatenschap bestaat er de keuze tussen zuiver of beneficiair aanvaarden.
Aanvaard je de erfenis onder het voorrecht van een boedelbeschrijving (ook wel beneficiair aanvaarden genoemd) dan aanvaard je de erfenis onder voorbehoud van wat er in de ‘boedel’ zit. Dat houdt in dat je de erfenis alleen accepteert als deze positief is. Je bent in dat geval dus nooit met jouw privévermogen aansprakelijk als schulden hoger zijn dan bezittingen.
Erfenis zuiver aanvaarden
Dat is een groot verschil met zuiver aanvaarden. Als je een erfenis zuiver aanvaardt, heb je recht op alle bezittingen van de overledene. Maar je bent ook aansprakelijk voor alle schulden. Zelfs als die schulden bij elkaar meer bedragen dan de bezittingen. In dat geval ben je met je privévermogen aansprakelijk en moet je de schulden van de overledene uit je eigen vermogen betalen.
Hoe kun je een erfenis zuiver aanvaarden?
Je kunt zuiver aanvaarden door middel van het afleggen van een verklaring, maar ook door het verrichten van handelingen die (onbewust) een zuivere aanvaarding tot gevolg hebben. Op grond van de wet moet het gaan om handelingen waarmee er goederen aan de erfenis worden onttrokken. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan het verkopen van goederen van de nalatenschap of het betalen van schulden van de nalatenschap.
Het is dus belangrijk om eerst goed na te denken over het aanvaarden of verwerpen van de nalatenschap voordat je begint met het betalen van rekeningen van de overledene of het verkopen van spullen uit het huis. Je kan door deze handelingen immers onbewust en onbedoeld de nalatenschap zuiver hebben aanvaard. De nalatenschap beheren mag overigens wel zonder dat je daarmee automatisch zuiver hebt aanvaard. Gaan de handelingen van de erfgenaam verder dan het beheer, dan is er dus wel sprake van zuivere aanvaarding.
De keuze om te aanvaarden (en op welke wijze) of verwerpen is in principe definitief: als je de erfenis beneficiair hebt aanvaard, kun je later niet alsnog besluiten om de erfenis te verwerpen of zuiver te aanvaarden.
Heb je (al dan niet onbewust) zuiver aanvaard, dan staat deze keuze dus in beginsel vast. Hiermee kwamen in het verleden erfgenamen soms in grote problemen. Zij werden geconfronteerd met onverwachte grote schulden, en waren daar met hun privévermogen voor aansprakelijk.
Wet BTS (Wet bescherming erfgenamen tegen schulden)
Op 1 september 2016 is de Wet bescherming erfgenamen tegen schulden in werking getreden, ook wel de Wet BETS genoemd. Kort gezegd is in deze wet bepaald dat als je als erfgenaam zuiver aanvaard hebt en je geconfronteerd wordt met een onverwachte schuld, dan mag je het verzoek aan de kantonrechter doen om alsnog beneficiair te mogen aanvaarden.
Opgemerkt dient te worden dat dit wel een uitzondering is. Het moet gaan om een schuld die je als erfgenaam niet kende, maar ook niet behoorde te kennen. Het niet kennen van een schuld wordt niet al te snel aangenomen. Van erfgenamen mag worden verwacht dat zij, voordat zij tot aanvaarding van de nalatenschap overgaan, onderzoek doen in de administratie van erflater. Van hypotheekschulden, debetsaldi van de rekening-courantrekeningen, onbetaalde schulden en belastingschulden wordt de bekendheid verondersteld. Ook schulden vanwege vooroverlijden van de andere ouder, wordt niet als onbekende schulden aangemerkt.
Belangrijk is verder dat je binnen drie maanden na ontdekking van het bestaan van de ‘onbekende en onverwachte schuld” het verzoek bij de kantonrechter moet indienen. Dit is dus een relatief korte termijn. Houdt hier rekening mee.
Heeft u een nalatenschap (mogelijk) zuiver aanvaard en wordt u geconfronteerd met een grote onverwachte schuld? Wacht dan niet te lang en neem contact op met één van onze erfrechtspecialisten.