Hoorrecht van Kinderen
Dit recht houdt in dat kinderen het recht hebben om gehoord te worden in zaken die hen rechtstreeks aangaan, zoals bij echtscheidingen, omgangsregelingen, kinderalimentatie of jeugdbeschermingsmaatregelen. De rechter moet bij het nemen van beslissingen rekening houden met de mening van het kind, rekening houdend met zijn of haar leeftijd en ontwikkelingsniveau. In Nederland worden kinderen vanaf 12 jaar standaard gehoord. Bij sommige rechtbanken worden ook jongere kinderen gehoord. De rechter heeft daarin – bij kinderen jonger dan 12 jaar – vrijheid.
Dat een kind gehoord wordt, betekent niet dat het kind zelf bepaalt. De mening van het kind weegt mee, maar is niet doorslaggevend. Als bij het kind namelijk het idee bestaat dat hij zelf mag kiezen, dan wordt het kind indirect mogelijk gevraagd om tussen de ouders te kiezen. Dat wordt niet in het belang van een kind geacht. De ouders beslissen en als de ouders daar niet uitkomen, dan beslist de rechter. Hoe ouder het kind, hoe meer ouders het kind zullen moeten betrekken bij beslissingen die over hem of haar gaan.
Informele Rechtsingang voor Kinderen
Naast de formele gang naar de rechter hebben kinderen ook de mogelijkheid om op informele wijze hun stem te laten horen. Dit kan bijvoorbeeld door middel van een brief aan de rechter. In deze brief kunnen kinderen hun standpunten, zorgen en wensen uiten met betrekking tot de zaak waarbij zij betrokken zijn. Het is ook mogelijk om een brief te sturen voor een zaak die nog niet door ouders gestart is. Een kind kan bijvoorbeeld een brief sturen waarin hij/zij aangeeft omgang te willen met een opa of oma. Een ander voorbeeld is dat het kind kan aangeven dat zijn/haar belang en dat van de ouders conflicterend is. In dat geval kan het kind via deze weg vragen om een bijzondere curator in jeugdzaken te benoemen.
Kinderen vanaf 12 jaar kunnen zelfstandig een brief schrijven naar de rechter. Voor kinderen jonger dan 12 jaar geldt dat zij samen met hun ouders of voogd een brief kunnen schrijven. Er zijn ook Kinderrechtswinkel die een kind kunnen helpen met het schrijven van deze brief.
Rol van de Bijzondere Curator in Jeugdzaken
In complexe jeugdzaken kan de rechter een bijzondere curator aanstellen om de belangen van het kind te behartigen. In afstammingszaken wordt altijd een bijzondere curator benoemd, maar er is ook een andere soort bijzondere curator. Dat is een bijzondere curator die wordt benoemd als het belang van het kind conflicterend is met die van de ouders. Een voorbeeld dat ik steeds vaker in mijn praktijk zie, is de situatie waarbij een puber aangeeft non-binair te zijn en hun voornaam of geslachtsaanduiding te willen wijzigen, maar dat ouders het daarmee niet eens zijn. Een ander voorbeeld kan zijn dat een minderjarig kind erachter komt dat het saldo op een voor het kind bestemde rekening door één van de ouders is leeggehaald.
De bijzondere curator is een speciaal opgeleide juridische professional die optreedt als vertegenwoordiger van het kind. Deze curator heeft als taak om het kind te ondersteunen, zijn of haar belangen te behartigen en ervoor te zorgen dat het kind een stem heeft in de juridische procedure. De bijzondere curator is onafhankelijk en staat los van andere betrokken partijen, zoals ouders of jeugdhulpverleners.
Kortom, het Nederlandse rechtssysteem biedt verschillende mogelijkheden voor kinderen om hun stem te laten horen en deel te nemen aan juridische procedures die hen aangaan.
Mocht u vragen hebben hierover, neem gerust contact op met één van onze specialisten.
Laura Warbroek