Als advocaat help ik cliënten bij het wijzigen van hun geslachtsaanduiding naar X. De voornaamste reden daarvoor is dat hen zich niet kunnen identificeren met de genderidentiteit die nu vermeld staat op hun officiële documenten, zoals hun geboorteakte, rijbewijs en ID-kaart. Het wijzigen van je geslachtsaanduiding is een belangrijke en ingrijpende beslissing en het is daarom dan ook van belang om hierover geïnformeerd te zijn.

In deze blog vertel ik je meer over de mogelijkheden tot het wijzigen van je geslachtsaanduiding. Voor een wijziging van M naar V of andersom, heb je in principe geen advocaat nodig. Voor de volledigheid geef ik hierover wel uitleg.

Gevolgen van wijziging geslachtsaanduiding

Het wijzigen van je geslachtsaanduiding kan veel impact hebben op je leven. Het kan een nieuwe start betekenen, je helpen op de weg van zelfacceptatie en/of je helpen om jezelf op een nieuwe manier te presenteren aan de wereld. Als de geslachtsaanduiding wordt toegestaan (bij M/V door de ambtenaar van de burgerlijke stand, bij X door de rechtbank) dan wordt dit aangepast op jouw geboorteakte en wordt deze gewijzigd in het register van de burgerlijke stand. Het is belangrijk om te weten dat de geslachtsaanduiding gevolgen heeft voor jouw identiteitsdocumenten. Jouw huidige officiële documenten zoals jouw ID-kaart komen als gevolg van de genderwijziging te vervallen. Het is daarom belangrijk dat jij nieuwe officiële documenten zoals een ID-Kaart aanvraagt na de wijziging van de geslachtsaanduiding op jouw geboorteakte. Daarvoor kan jij je wenden tot de gemeente waar je woont.

Van M naar V en andersom

Je kan je geslachtsaanduiding aanpassen van man naar vrouw en van vrouw naar man als jij je niet kan identificeren met jouw huidige geslachtsaanduiding.

Hiervoor kan je terecht bij de burgerlijke stand van de gemeente waarbinnen jij geboren bent. Zij passen jouw geboorteakte aan. Als je in het buitenland bent geboren, dan kun jij je melden bij gemeente Den Haag.

Je moet voor het wijzigen van jouw geslachtsaanduiding minimaal 16 jaar zijn. Verder heb je hiervoor een geldig paspoort of ID-bewijs nodig en een verklaring van de deskundige die jouw transitie begeleidt. Dit moet een deskundige zijn die staat ingeschreven als ‘deskundige transgenders’ in de BIG of een arts of psycholoog die is verbonden aan de transgenderteams van het LUMC, VUMC, UMCG of het Experticecentrum Geslacht & Gender van het Radboud Universitair Medisch Centrum Nijmegen. Voor een volledig overzicht kun je terecht op de website van het CIBG. De verklaring mag niet ouder zijn dan zes maanden.

Je mag in dat geval ook meteen aangeven of jij een andere voornaam wenst aan te nemen die beter past bij jouw geslachtsaanduiding.

Vervolgens moet de wijziging op jouw geboorteakte worden ingeschreven in de gemeentelijke administratie van de gemeente waarbinnen jij woont. De gemeente waarbinnen jij bent geboren, geeft dit automatisch door aan de gemeente waarbinnen jij woont.

Door het wijzigen van je geslachtsaanduiding op jouw geboorteakte, vervallen je officiële documenten zoals jouw rijbewijs. Deze moet je opnieuw aanvragen. Voor meer informatie, kan je terecht bij de gemeente.

X-status

Wanneer kan je jouw geslachtsaanduiding naar x wijzigen?

Je kan je geslachtsaanduiding aanpassen wanneer jij je niet kan identificeren met jouw huidige geslachtsaanduiding.

Hoe verloopt dit traject?

Voor personen van non-binair geslacht is het helaas nog niet mogelijk om deze wijziging te vragen bij de burgerlijke stand van de gemeente. Dat komt omdat daar nog geen wetgeving voor is. Dit heeft tot gevolg dat de ambtenaar van de burgerlijke stand jouw geslachtsaanduiding alleen kan wijzigen naar X, wanneer er een beschikking (beslissing) is van de rechtbank waarin wordt beslist dat jouw genderidentiteit mag worden aangepast naar X.

Een x-status wordt dus geformaliseerd met een procedure via de rechtbank. Je hebt voor die procedure een advocaat nodig. Je maakt een afspraak met een advocaat en bespreekt jouw situatie en jouw wensen.

Als advocaat bij Claassen Advocaten ga ik aan de slag met het processtuk waarin namens jou wordt verzocht om jouw geslachtsaanduiding te wijzigen naar X. Daarin wordt door mij ook onderbouwd waarom jij jouw geslachtsaanduiding wens te wijzigen naar X.

Bij dit verzoek is een ‘deskundige verklaring transgender’ nodig (ook al ben jij geen transgender). Dat is een verklaring van de deskundige die jou hierin begeleidt. Dit moet een deskundige zijn die staat ingeschreven als ‘deskundige transgenders’ in de BIG of een arts of psycholoog die is verbonden aan de transgenderteams van het LUMC, VUMC, UMCG of het Experticecentrum Geslacht & Gender van het Radboud Universitair Medisch Centrum Nijmegen. Voor een volledig overzicht kun je terecht op de website van het . De verklaring mag niet ouder zijn dan zes maanden.

In de praktijk komt dat vaak neer op een verklaring van jouw psycholoog of psychiater dat sprake is van genderdysforie.

In dat verzoek kan ik voor jou ook meteen vragen om een andere voornaam. Dat is optioneel.

Als jouw advocaat ontvang ik de beslissing van de rechtbank. Deze wordt met jou besproken. Wanneer jouw verzoek wordt toegewezen, dan moet er vervolgens nog een termijn afgewacht worden, zodat tegen die beslissing geen hoger beroep meer mogelijk is. Daarna kan met de beslissing de geslachtsaanduiding worden gewijzigd naar X. Zodra de beslissing van de rechtbank is verwerkt in de registers van de burgerlijke stand van de gemeente waar jouw geboorteakte is geregistreerd, kan jij je wenden tot de gemeente waarbinnen jij woont voor een nieuw paspoort, ID-bewijs, rijbewijs, etc.

Hoelang duur het traject van een wijziging naar de X-status?

Dit is afhankelijk van verschillende factoren. Voor de indiening van het verzoek tot naamswijziging bij de rechtbank zijn gemeentelijke uittreksels nodig. Deze moeten worden opgevraagd. Zodra het verzoek is ingediend bij de rechtbank is het afhankelijk van de drukte bij de rechtbank op het moment dat het verzoek in behandeling wordt genomen. Veelal is het zo dat binnen 6 weken na het indienen van het verzoek een beslissing van de rechtbank volgt. Dit is anders als er belanghebbenden zijn die hebben aangegeven dat ze het niet met de wijziging eens zijn. Vervolgens moet je de termijn afwachten waarin het nog mogelijk is om in hoger beroep te gaan. Dat is drie maanden vanaf de datum waarop de rechtbank de beslissing heeft genomen. Houd rekening met ongeveer zes maanden voor het doorlopen van het gehele proces, te rekenen vanaf de afspraak bij je advocaat tot het moment dat jij je tot de gemeente kan wenden voor een nieuw ID-bewijs. Dit kan anders zijn wanneer jouw geboorteakte in het buitenland geregistreerd is en niet in Den Haag geregistreerd is. Dit kan ook anders zijn als jij nog geen behandelend arts hebt die de verklaring kan afleggen dat bij jou sprake is van genderdysforie en wat het met jou doet dat jouw huidige geslachtsaanduiding niet past bij jouw persoon.

Wat zijn de kosten van een wijziging naar de x-status?

De kosten zijn afhankelijk van jouw situatie en de vraag of jij in aanmerking komt voor gefinancierde rechtsbijstand of niet. Alvorens een procedure wordt gestart, word je door mij altijd geïnformeerd over de kosten aan de hand van een begroting.

Overzicht praktische tips bij wijziging naar x-status

• Denk goed na over de vraag waarom jouw huidige geslachtsaanduiding niet bij jou past;
• Zorg ervoor dat je de juiste deskundige inschakelt die voor jou een schriftelijke verklaring kan afleggen. Heb je deze verklaring al? Bewaar deze dan goed. Deze mag niet ouder zijn dan zes maanden;
• Denk ook goed na of jij ook jouw voornaam direct wil wijzigen naar een genderneutrale naam. Als dat zo is, bedenk dan ook welke naam bij jou past. Voor meer informatie over de voornaamswijziging en de eisen die daarvoor gelden, verwijs ik je naar mijn andere blog: voornaamswijziging.

Wil je weten of jouw situatie zich leent voor het wijzigen van jouw geslachtsaanduiding? Neem dan gerust contact op met mijn kantoor.