De wet schrijft echter niet voor hoelang de aanvaardbare termijn is. Wat is aanvaardbaar? Hangt de aanvaardbaarheid af van de situatie of het kind? Maakt leeftijd iets uit? Wanneer is een termijn aanvaardbaar en wanneer niet? De aanvaardbare termijn is daarom nader uitgewerkt in de ‘Richtlijn Uithuisplaatsing’. Deze richtlijn is ontwikkeld door het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP), de Nederlandse Vereniging Van Pedagogen en Onderwijskundigen (NVO) en de Beroepsvereniging van Professionals in Sociaal Werk (BPSW).
Kortweg staat in deze richtlijn een concrete termijn van 6 maanden voor kinderen jonger dan vijf jaar en een termijn van één jaar voor kinderen ouder dan vijf jaar. De tekst van de richtlijn suggereert dat in deze periode er in ieder geval een beslissing moet volgen over de toekomst. In de praktijk is gebleken dat de termijnen uit de richtlijn vrij strikt gehanteerd worden.
De aanvaardbare termijn strikt gekoppeld aan de in de richtlijn genoemde termijnen
De aanvaardbare termijn wordt door betrokken jeugdbeschermers en overige professionals in de jeugdzorg strikt gekoppeld aan de in de richtlijn genoemde termijnen. De termijnen uit de richtlijn worden als algemeen geldend toegepast.
Daarmee wordt echter miskend dat de aanvaardbare termijn voor ieder kind in elke situatie en voor iedere ouder anders is. Wat voor het ene kind geld, hoeft niet voor een ander kind te gelden. Waar het ene kind zich bijvoorbeeld zeer snel en sterk hecht aan pleegouders, hoeft dat voor een andere kind helemaal niet zo te zijn. De leeftijdsmarge tussen 5 jaar en 18 jaar lijkt in dit licht ook erg ruim. Als de termijnen uit de richtlijn vervolgens strikt worden toegepast is er geen sprake van maatwerk en vindt onevenwichtige besluitvorming plaats. Dit realiseren de beroepsverenigingen zich inmiddels ook.
De Richtlijn Uithuisplaatsing wordt daarom herzien. Er wordt al enige tijd gewerkt aan de herziening en de genoemde beroepsverenigingen benadrukken op dit moment dat de termijnen in de huidige richtlijn bedoeld zijn als indicatie en niet als (dwingend) voorschrift. Er is geen algemene regel of termijn voor de invulling van de aanvaardbare termijn uit de wet. Dit hangt af van alle omstandigheden van het geval in het concrete gezin. Hierover moet multidisciplinair worden nagedacht. De beslissing moet elke keer maatwerk zijn.
Vooruitlopend op de ontwikkeling van de nieuwe richtlijn luidt het advies van de beroepsverenigingen ‘om in iedere situatie zorgvuldig en samen met kinderen, jongeren en ouders te beslissen. Dit zijn geen besluiten die je als professional alleen neemt, organiseer multidisciplinair overleg. In elke concrete situatie moet je aan de hand van alle feiten en omstandigheden kunnen onderbouwen wat een aanvaardbare termijn is’
