Scheidende ouders doen er goed aan een ouderschapsplan te maken. In het kader van een echtscheiding en bij gezamenlijke gezagsuitoefening is dit zelfs verplicht. In het ouderschapsplan worden afspraken gemaakt over de wijze waarop de zorgtaken worden verdeeld, de uitoefening van het gezamenlijke gezag en de betaling van de kosten van de kinderen; de kinderalimentatie. De vraag wordt weleens gesteld in hoeverre ouders volledige contractsvrijheid hebben bij het maken van afspraken over de kosten van de kinderen.

De Hoge Raad heeft al in 2019 bepaald dat ouders niet volledig vrij zij in wat ze afspreken over de kinderalimentatie en dat de contractsvrijheid van ouders bij afspraken over kinderalimentatie wordt begrensd door de regel dat de kinderalimentatie ten minste moet voldoen aan de wettelijke maatstaven. Dit is de hoofdregel en die bevat dus een minimumwaarborg. De Hoge Raad wil hiermee voorkomen dat kinderen door keuzes van hun ouders financieel tekortkomen.

In de uitspraak van 21 maart 2021 heeft de Hoge Raad deze regel nog verder aangescherpt door nadrukkelijk voor te schrijven dat niet ten nadele van minderjarige kinderen kan worden afgeweken van deze minimumwaarborg, zelfs niet als de ouders bewust hebben gekozen voor een afwijkende afspraak. Kortom, maken de ouders een afspraak ten nadele van de kinderen (minder kinderalimentatie dan op grond van de wettelijke maatstaven gerechtvaardigd is) dan kan de rechter deze kinderalimentatiebijdrage toch gewoon wijzigen. Daarbij is niet van belang of de ouders bewust zijn afgeweken of dat de afwijking het gevolg is van onjuiste of onvolledige gegevens. De rechter is dus niet gebonden aan hetgeen de ouders onderling over die alimentatie zijn overeengekomen. Opnieuw wil de Hoge Raad voorkomen dat kinderen door keuzes van hun ouders financieel tekortkomen.

Meer alimentatie

Mogen de ouders dan wel méér kinderalimentatie afspreken? Ja, dat mag wel. Ten gunste van kinderen mag namelijk wel worden afgeweken van de wettelijke maatstaven. Dus een hogere kinderalimentatie kan de toets van de Hoge Raad wel doorstaan. Als er een hogere kinderalimentatie door ouders wordt afgesproken is wijziging in principe zelfs niet mogelijk als de ouders bewust en opzettelijk zijn afgeweken van de wettelijke maatstaven en de verkeerde bijdrage dus niet het gevolg is van onjuiste of onvolledige gegevens in de kinderalimentatieberekening.

Link naar uitspraak: https://uitspraken.rechtspraak.nl/inziendocument?id=ECLI:NL:HR:2021:422

Wilke Maas-van Weert