De legitieme portie
Ingevolge de wet heeft ieder kind recht op een minimumbedrag uit de erfenis van zijn/haar ouder. Als u een beroep doet op uw legitieme portie dan wordt u geen erfgenaam maar legitimaris. U wordt een schuldeiser van de nalatenschap. De legitieme portie bestaat enkel uit een geldvordering. Aanspraak maken op goederen waar u een speciale herinnering aan heeft, zoals antiek of sieraden, kan dus niet.
Simpel gezegd is de omvang van de legitieme portie gelijk aan de helft van hetgeen waarop u eigenlijk recht zou hebben indien het wettelijke erfrecht van toepassing zou zijn geweest, dus bijvoorbeeld in de situatie dat u niet onterfd zou zijn.
Voorbeeld: er is een gezin met een vader, een moeder en twee dochters. Vader vindt dat zijn twee dochters het financieel goed genoeg hebben. Hij legt in zijn testament vast dat alleen zijn vrouw erfgenaam is. Zijn dochters onterfd hij. Vervolgens komt vader te overlijden. De twee dochters doen een beroep op hun legitieme portie. Zij hebben ieder recht op 1/6 deel van de erfenis. Dit is de helft van hun ‘normale’ erfdeel ter grootte van 1/3 deel (moeder-kind-kind).
Wanneer kunt u aanspraak op de legitieme portie maken?
Indien u aanspraak wilt maken op uw legitieme portie, dan moet u dit in beginsel binnen vijf jaar na het overlijden van de erflater doen. Is er sprake van een langstlevende echtgenoot van de erflater, dan kan een andere termijn gelden. De legitieme portie is in beginsel niet opeisbaar voordat zes maanden zijn verstreken na het overlijden van de erflater. Met andere woorden: in beginsel kunt u pas na zes maanden uw geldvordering incasseren. Let wel: de erflater kan in zijn/haar testament een andere termijn bepalen.
De omvang van de legitieme portie
De omvang van de legitieme portie is afhankelijk van de waarde van de nalatenschap. Van geval tot geval moet dus worden bezien hoe groot een legitieme portie precies is. Kort gezegd kunt u uitgaan van:
de waarde van goederen op het moment van overlijden
+
in aanmerking te nemen giften (zie artikel 4:67 BW)
–
bepaalde schulden zoals beschreven in artikel 4:7 lid 1, sub a, b, c en f BW.
Om de legitieme portie van te berekenen, dient u dus informatie te krijgen over de omvang van de nalatenschap.
Recht op informatie
Legitimarissen die geen erfgenamen zijn hebben recht op informatie. Zij kunnen inzage en een afschrift vorderen van alle bescheiden die zij nodig hebben om hun legitieme portie te berekenen. De erfgenamen of de executeur dient alle daartoe desverlangde inlichtingen te verstrekken. Te denken valt aan:
- Een boedelbeschrijving;
- Bankafschriften waaruit het saldo per datum overlijden blijkt;
- Waardebepaling auto;
- Waardebepaling inboedel;
- Waardebepaling van de woning;
- Opgaaf van (hypotheek)schulden ten tijde van het overlijden;
- De aangifte inkomstenbelasting;
- De aangifte erfbelasting;
- Een overzicht van alle giften die vijf jaar voor het overlijden zijn geschied, te denken valt aan giften aan goede doelen, familie of aan kennissen.
De berekening van de legitieme portie is erg technisch is. Hebt u vragen? Neem contact op met een van de specialisten van ons kantoor T 040-244 8970 of info@claassenadvocaten.nl.